Het elektrisch varen heeft de toekomst. Met visie en moed voor een nieuwe infrastructuur kan dit een mooie toekomst worden. Amsterdam is wereldwijd de meest geschikte plaats om met deze infrastructuur te beginnen.
De lage frictie bij het varen en de bunkermogelijkheden van een boot beloven een groot potentieel. In het denken aan duurzame infrastructuurprojecten schiet simpel marktdenken en ontmoedigingsbeleid via belastingen vaak tekort. Door de ontwikkelingen in de batterijtechniek voor auto’s en mobiele apparaten komt de elektrische voortstuwing op het water werkelijk binnen handbereik. Maar voor de kleine vaart zal massaal overstap van brandstofmotoren naar elektrische motoren nu eenmaal allen plaatsvinden als er een degelijke infrastructuur voor de energie beschikbaar is.
Stichting Elektrisch Varen wil daarvoor een oud concept weer tot leven wekken. Namelijk het gebruik van wisselaccu’s. Dit economisch en ecologisch slim idee werd voor de auto al tot uitvoering gebracht (zie Better Place). Omdat autoaccu’s te zwaar zijn (en de auto’s zelf ook) werd de technologie van de accuwissel te ingewikkeld en te duur voor brede toepassing. In Oost-Azië en in Israël zijn ietwat vergelijkbare wisselsystemen al in gebruik voor elektrische scooters. Maar ook voor plezierboten zijn de accu’s ondertussen licht genoeg zodat er geen robot of kraan voor de wissel nodig is. De watersporter kan een accu voor behoorlijk bereik zelf wisselen. Daardoor wordt de ‘battery-swap’ voor de kleine vaart nu technisch en economisch haalbaar.
Stichting Elektrisch Varen heeft twee modellen van accupakket laad- en wisselstations bedacht.
Het eerste model ‘Febo’ is een ponton met een steiger waarop een soort lockerkast staat met de geladen accupakketten.
Het tweede model ‘lift&go’ is een drijvende accupakket container waar de boten rechtstreeks kunnen aanleggen. Dit accupakket laad- en wisselstation neemt weinig ruimte in en is vooral geschikt voor boten met een laag gangboord.
De accupakketten die in de laad- en wisselstations beschikbaar zijn zullen 7 tot 10 kg wegen. Met lithium technologie levert zo’n accupakket 1 tot 3 uur elektrisch vaarplezier. Dat is uiteraard afhankelijk (van het gewicht) van de boot en de snelheid waarmee gevaren wordt. In ieder geval zal altijd voldoende energie in het accupakket zitten om het volgende accu laad- en wisselstation makkelijk te kunnen bereiken. In een boot kunnen ook meerdere accupakketten gekoppeld worden om de vaarduur en het bereik van zware of snelle boten te vergroten. Het wordt mogelijk om met elektrische motoren van 12, 24, 36 of 48 volt te kunnen varen. Dat kan e-buitenboordmotoren, e-motoren via een schroefas, e-podmotoren, e-motoren via en saildrive, allerlei soorten van e-jet drives en zelfs e-motoren verbonden aan schoepenraderen etc. betreffen.
Het koppelen van de accupakketten in de boot gaat via een aan de boot gemonteerde accupakket console met schuifcontacten. De console regelt via een zender ook het vrijgeven van een vol accupakket bij inlevering van een lege. Je checkt dus in met je boot. Verder vergrendelt de console ook het accupakket als je aan het varen bent.
Belangrijk is wel dat je op je boot ook een eigen batterij hebt aangesloten. Aan het begin van je tocht moet je daarmee naar het accupakket laad- en wisselstation kunnen varen en aan het eind van je tocht moet je daarmee ook terug naar een ligplaats kunnen komen. Je eigen batterij wordt tijdens het varen wel opgeladen door de aanwezige verwisselbare accupakketten en er zijn setjes zonnepanelen beschikbaar om je eigen batterij op peil te houden als de boot stil ligt. Dat is handig als je voor een zware eigen (lood-)batterij kiest die je op de boot wilt laten. Maar je kan ook kiezen voor een kleine accu met veel capaciteit die zo licht is dat je hem makkelijk mee naar huis kunt nemen om op te laden.
Het lijkt je nu misschien nog omslachtig maar in de praktijk is het simpeler dan je denkt. Het is veel makkelijker dan bijvoorbeeld zeilen. Als je er een keer mee vertrouwd raakt ligt het netwerk aan je voeten. Vaarduur en vaarbereik zijn onbeperkt en de bedoeling is dat met jaarlidmaatschappen van 50 tot 200 Euro onbeperkt elektrisch gevaren mag worden.